Οι φακοί επαφής είναι ένα πολύτιμο δημιούργημα της τεχνολογίας, που επιλύει ορισμένα από τα προβλήματα των γυαλιών, όπως οι κοσμητικοί λόγοι και η πρακτικότητα.

Οι φακοί επαφής είναι ένα πολύτιμο δημιούργημα της τεχνολογίας, που επιλύει ορισμένα από τα προβλήματα των γυαλιών, όπως οι κοσμητικοί λόγοι και η πρακτικότητα. Παρόλα αυτά δεν είναι άμοιροι προβλημάτων και, λόγω της απευθείας επαφής που έχουν με τον κερατοειδή, η κακή χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα στα μάτια.

Οι φακοί επαφής μπορούν να φορεθούν σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και στην παιδική. Παιδιά, των οποίων οι φακοί αφαιρέθηκαν λόγω συγγενούς καταρράκτη, είναι υποχρεωμένα να φοράνε φακούς επαφής αμέσως μετά την εγχείρηση. Απαιτούν όμως ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα αλλά και σωστή συντήρηση, οπότε για τις περισσότερες περιπτώσεις παιδιών περιμένουμε να αναπτύξουν ένα συγκεκριμένο επίπεδο υπευθυνότητας, πριν τους χορηγήσουμε φακούς επαφής. Αυτό συμβαίνει συνηθέστερα κατά την εφηβεία, αλλά σε περιπτώσεις που το παιδί αθλείται ή εξασκείται στον χορό (ενασχολήσεις που δηλώνουν κάποιο επίπεδο πειθαρχίας) μπορούν να χορηγηθούν και σε μικρότερες ηλικίες.

Τύποι των φακών επαφής
Οι φακοί επαφής ανάλογα με τις ιδιότητες του υλικού κατασκευής τους διακρίνονται σε μαλακούς, ημίσκληρους και σκληρούς, με τους τελευταίους να χρησιμοποιούνται σπάνια λόγω της κακής οξυγόνωσης του κερατοειδούς.

Οι μαλακοί φακοί επαφής είναι αυτοί που χρησιμοποιούνται περισσότερο, κυρίως λόγω της άνεσης που προσφέρουν. Το παιδί μπορεί να τους συνηθίσει από την πρώτη κιόλας εφαρμογή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αθλήματα και άλλες αντίστοιχες δραστηριότητες. Έχουν όμως το μειονέκτημα ότι απορροφούν νερό από το μάτι και έτσι δεν συνιστώνται, αν το παιδί έχει ξηροφθαλμία.

Οι ημίσκληροι φακοί επαφής χρησιμοποιούνται σπανιότερα, λόγω και του μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος που χρειάζεται το παιδί για να τους συνηθίσει. Είναι πιο ανθεκτικοί από τους μαλακούς, δεν απορροφούν νερό, επιτρέπουν να περνά στο μάτι περισσότερο οξυγόνο και ταυτόχρονα μπορούν να συνδυασθούν με σχεδόν οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή.

Ως προς τη διάρκεια αντοχής τους, διακρίνουμε τους φακούς επαφής σε κατηγορίες όπως ημερήσιοι, μηνιαίοι, διμηνιαίοι, τριμηνιαίοι και ετήσιοι. Όλοι οι φακοί επαφής όμως πρέπει να αφαιρούνται κατά τη διάρκεια της νυκτερινής κατάκλισης. Νεώτεροι φακοί με μεγάλη διαπερατότητα στο οξυγόνο επιτρέπουν στον χρήστη να κοιμάται με αυτούς και να τους φοράει έως και 30 μέρες συνεχόμενα, αλλά γενικά δεν είναι κατάλληλοι για παιδιά, όπου οι επιπλοκές από τη συνεχόμενη χρήση είναι μεγαλύτερες.

Εκτός από τους φακούς που διορθώνουν τις σφαιρικές διαθλαστικές ανωμαλίες (μυωπία και υπερμετρωπία), υπάρχουν διαθέσιμοι και τορικοί φακοί επαφής κατάλληλοι για τον αστιγματισμό.

Προβλήματα από τη χρήση των φακών επαφής
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, οι φακοί επαφής είναι ακατάλληλοι για παιδιά ή εφήβους που δεν μπορούν να επιδείξουν υπευθυνότητα και πειθαρχία. Λόγω της απευθείας επαφής που έχουν με τον κερατοειδή, μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα όπως τραυματισμούς και λοιμώξεις, αν δεν χρησιμοποιηθούν ή δεν συντηρηθούν σωστά.

Οι λοιμώξεις που προκαλούνται από τη χρήση φακών επαφής μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρές και να επεκταθούν ακόμη και στο εσωτερικό του ματιού. Ορισμένα μάλιστα από τα υπεύθυνα μικρόβια, όπως η ψευδομονάδα, είναι τόσο τοξικά, που μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες βλάβες σε διάστημα ολίγων ωρών. Έτσι, κάθε σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί κατά τη χρήση των φακών, όπως πόνος, δυσανεξία, ερυθρότητα κλπ., αποτελεί επείγουσα κατάσταση και χρειάζεται την άμεση συνδρομή ειδικού οφθαλμιάτρου.
Εκτός από τους ίδιους τους φακούς, και τα διαλύματα που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό και τη συντήρησή τους μπορεί να είναι υπεύθυνα για λοιμώξεις και άλλα προβλήματα.

Ορισμένα από αυτά περιέχουν οξυζενέ (Η2Ο2) ή άλλα συντηρητικά, τα οποία πρέπει να εξουδετερωθούν, πριν οι φακοί είναι έτοιμοι προς χρήση. Αν δεν περάσει ο απαιτούμενος για την εξουδετέρωση χρόνος και οι φακοί φορεθούν, προκαλείται αμέσως τοξική κερατίτιδα με έντονο πόνο και υπεραιμία.