Με τον όρο «στραβισμός» εννοούμε κάθε διαταραχή της θέσης των ματιών, τα οποία δεν κοιτάνε ταυτόχρονα προς το αντικείμενο το οποίο θέλουμε να δούμε.

Με τον όρο «στραβισμός» εννοούμε κάθε διαταραχή της θέσης των ματιών, τα οποία δεν κοιτάνε ταυτόχρονα προς το αντικείμενο το οποίο θέλουμε να δούμε.

Φυσιολογικά οι άξονες της όρασης τέμνονται στο σημείο προσήλωσης και, αν αυτό είναι πολύ μακριά, τότε οι άξονες είναι παράλληλοι μεταξύ τους. Στον στραβισμό ο άξονας του ενός ματιού στρέφεται προς το αντικείμενο, ενώ ο άλλος παρεκκλίνει σε γωνία που χαρακτηρίζει και τον τύπο του στραβισμού.

Οι όροι «φορία» και «τροπία»  χαρακτηρίζουν αντίστοιχα τη λανθάνουσα και τη μόνιμη παρέκκλιση των αξόνων της όρασης.

Οι φορίες εμφανίζονται μόνο όταν διακοπεί η ταύτιση, όταν δηλαδή καλύψουμε ένα από τα μάτια του παιδιού. Και με τα δύο μάτια ανοιχτά το παιδί δεν εμφανίζει στραβισμό. Σε κάλυψη όμως του ενός ματιού, ενώ το ανοικτό εξακολουθεί και κοιτάζει προς το αντικείμενο, το καλυμμένο στραβίζει και στρέφεται προς κάποια άλλη κατεύθυνση.

Στις τροπίες ο στραβισμός είναι έκδηλος και παρών ακόμη και με τα δύο μάτια ανοικτά.

Ανάλογα με την κατεύθυνση που στραβίζει το μάτι, μιλάμε αντίστοιχα για εσωφορία ή εσωτροπία, για εξωφορία ή εξωτροπία και για κάθετη ετεροφορία ή ετεροτροπία.
Η απουσία έκδηλης παρέκκλισης των ματιών ονομάζεται ορθοτροπία και η ιδανική, φυσιολογική κατάσταση, κατά την οποία το παιδί δεν στραβίζει, ακόμη κι αν διακοπεί η ταύτιση, λέγεται ορθοφορία.

Ο στραβισμός μπορεί να είναι μόνιμος ή διαλείπων, οπότε και εμφανίζεται ορισμένες μόνο φορές ή σε ορισμένη απόσταση (μακριά ή κοντά). Μπορεί να αφορά πάντα το ίδιο μάτι (αριστερό ή δεξιό) ή να είναι επαλλάσσων και να εμφανίζεται πότε στο ένα μάτι και πότε στο άλλο.

Αν η γωνία του στραβισμού παραμένει σταθερή σε όλες τις βλεμματικές θέσεις, τότε ο στραβισμός ονομάζεται συνεκτικός. Μη συνεκτικοί στραβισμοί (με τη γωνία τους να μεταβάλλεται ανάλογα με τη βλεμματική θέση) οφείλονται σε παράλυση ενός ή περισσοτέρων οφθαλμοκινητικών μυών, γι’ αυτό ονομάζονται και παραλυτικοί στραβισμοί.

Μια ειδική κατηγορία στραβισμών αποτελούν οι λεγόμενες κυκλοτροπίες, όπου το μάτι περιστρέφεται μη φυσιολογικά γύρω από τον προσθιοπίσθιο άξονά του.